ΟΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΑΛΩΝ (ΕΛΛΑΔΑΣ - ΙΤΑΛΙΑΣ) ΣΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940

Φώτο:
ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ

ΟΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΑΛΩΝ

Λίγο πριν από την εισβολή, η διάταξη των δυνάμεων είχε ως εξής:

ΙΤΑΛΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ:

Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση: Διοικητής: Στρατηγός Βισκόντι Πράσκα.

Θέατρο επιχειρήσεων Ηπείρου.

Το XXV Σώμα Στρατού. Διοικητής: Στρατηγός Κάρλο Ρόσσι.

Τέσσερις μεραρχίες (η 23^η «Φερράρα», η 51^η «Σιένα», η 131^η Τ/Θ «Κενταύρων» και μία μεραρχία ιππικού).

Συνολική δύναμη 42.000 άνδρες περίπου.

Το XXVI Σώμα Στρατού. Διοικητής: Στρατηγός Γκαμπριέλε Νάσσι.

Τέσσερις μεραρχίες (η 49^η «Πάρμα», η 29η «Πιεμόντε», η 19η «Βενέτσια» και η 53^η
«Αρέτζο»).

Συνολική δύναμη 44.000 άνδρες περίπου.

Μεταξύ των δύο σωμάτων στρατού στον Τομέα της Πίνδου.

Μεραρχία Αλπινιστών «Τζούλια».

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ:
59 τάγματα πεζικού, 135 πυροβολαρχίες (23 βαρέες), 150 άρματα μάχης, 18 ίλες ιππικού, 6 τάγματα όλμων και 1 τάγμα πολυβόλων.

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ:

Θέατρο επιχειρήσεων Ηπείρου.

VIII Μεραρχία Πεζικού. Διοικητής: Υποστράτηγος Κατσιμήτρος Χαράλαμπος και το στρατηγείο της III Ταξιαρχίας Πεζικού με διοικητή τον συνταγματάρχη πεζικού Γιατζή Δημήτριο.

Συνολικά περιελάμβανε: 4 διοικήσεις συνταγμάτων πεζικού, 15 τάγματα πεζικού, 16 πυροβολαρχίες, 5 ουλαμούς πυροβολικού συνοδείας, 2 τάγματα πυροβόλων κινήσεως, 1 πυροβολαρχία βαρέων πυροβόλων, 1 μεραρχιακή μονάδα αναγνωρίσεως. Το 39^ο Σύνταγμα Ευζώνων της III Μεραρχίας (κινούμενο από την Αιτωλοακαρνανία προς Ήπειρο).

Στις 12 Οκτωβρίου 1940: Τέθηκε στη διάθεση της μεραρχίας ο υποστράτηγος Λιούμπας Ν. στον οποίο ανατέθηκε η διοίκηση του τομέα της Θεσπρωτίας. Έφτασε 1 αντιαεροπορική πυροβολαρχία (3 πυροβόλα), η οποία διατέθηκε για την προστασία των Ιωαννίνων.

Συμπληρώθηκαν οι διοικήσεις της Μεραρχίας ως ακολούθως:

Αρχηγός Πεζικού Μεραρχίας: Συνταγματάρχης Ντρες Γεώργιος.
Διοικητής του 4^ου Συντάγματος Πεζικού: Συνταγματάρχης Παπαδόπουλος Κ.
Διοικητής του 40^ου Συντάγματος Ευζώνων: Συνταγματάρχης Τσακαλώτος Θρ.

Στις 27 Οκτωβρίου 1940 η VIII Μεραρχία έχει συμπληρώσει την επιστράτευσή της.

Θέατρο επιχειρήσεων Δυτικής Μακεδονίας.

Τμήμα Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας (ΤΣΔΜ). Διοικητής: Αντιστράτηγος Πιτσίκας Ιωάννης (έδρα Κοζάνη)..

Το Β’ Σώμα Στρατού. Διοικητής: Αντιστράτηγος Παπαδόπουλος Δημήτριος με τις:

Ι Μεραρχία. Διοικητής: Υποστράτηγος Βράχνος Δημήτριος
Μεραρχία. Διοικητής: Υποστράτηγος Ζυγούρης Χρήστος.
V Ταξιαρχία Πεζικού. Διοικητής: Συνταγματάρχης Πεζικού Καλής Αναστάσιος, IX Συνοριακό Τομέα.

Το Γ’ Σώμα Στρατού. Διοικητής: Αντιστράτηγος Τσολάκογλου Γεώργιος (έδρα Θεσσαλονίκη), με τις:

Χ Μεραρχία. Διοικητής: Υποστράτηγος Κίτσος Χρήστος
ΧΙ Μεραρχία. Διοικητής: Συνταγματάρχης Πυροβολικού Κώσταλος Γεώργιος.
Ταξιαρχία Πεζικού, διοικητής: Υποστράτηγος Μεταξάς Αγαμέμνονας και τους IX, X, XI Συνοριακούς Τομείς.

Το Απόσπασμα Πίνδου. Διοικητής: O έφεδρος εκ’ μονίμων, Συνταγματάρχης Δαβάκης Κωνσταντίνος (Επταχώρι). Τομέας ευθύνης: Μεταξύ του δεξιού της VIII Μεραρχίας και του αριστερού της IX Μεραρχίας (Aνάπτυγμα ΖΕ χιλιόμετρα περίπου). Περιελάμβανε:

Το 51^ο Σύνταγμα Πεζικού (μείον), 1 ορειβατική πυροβολαρχία 75 χιλιοστών, 1 ουλαμό πυροβολικού συνοδείας των 65 χιλιοστών και 1 ουλαμό ιππικού. Είχε σοβαρές ελλείψεις σε οπλισμό, ιματισμό, υπόδηση και εφεδρικά πυρομαχικά. Από 8 διοικητές λόχων δύο (2) ήταν Ανθυπολοχαγοί και δύο (2) έφεδροι λοχαγοί. Από τους 32 διοιμοιρίτες τρεις (3) μόνο ήταν μόνιμοι.

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛO:
39 τάγματα πεζικού, 40 πυροβολαρχίες διαφόρων διαμετρημάτων. Δύναμη περίπου 35.000 άνδρες.

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

Στην Ήπειρο:

Έναντι των 22 ταγμάτων πεζικού, 3 συνταγμάτων ιππικού, 61 πυροβολαρχιών (18 βαρέες) και 90 αρμάτων μάχης του XXV Ιταλικού Σώματος Στρατού, υπήρχαν 15 τάγματα πεζικού, 1 ομάδα αναγνωρίσεως και πυροβολαρχίες (2 μόνο βαρέες), της VIII Μεραρχίας.

Στην Πίνδο:

Έναντι 5 ταγμάτων πεζικού, 1 ίλης ιππικού της Ιταλικής Μεραρχίας Αλπινιστών, υπήρχαν 2 τάγματα πεζικού, 1 ίλη ιππικού και 1 ½ πυροβολαρχία του αποσπάσματος Πίνδου.

Στην Δυτική Μακεδονία:

Έναντι 17 ταγμάτων πεζικού, 1 ίλης ιππικού πυροβολαρχιών (5 βαρέες) και 10 αρμάτων μάχης του XXVI Ιταλικού Σώματος Στρατού, υπήρχαν 22 τάγματα πεζικού, 2 ομάδες αναγνωρίσεως και πυροβολαρχίες (7 βαρέες) του ΤΣΔΜ.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:
Στην Ήπειρο ήταν συντριπτική η υπεροχή των Ιταλών σε πυροβολικό και άρματα. Στην περιοχή Δυτικής Μακεδονίας οι μονάδες ήταν ισοδύναμες με μικρή υπεροχή των ελληνικών. Στην περιοχή της Πίνδου οι Ιταλοί υπερτερούσαν, σε αναλογίες 1:2 περίπου στο πεζικό και 1:4 στο πυροβολικό.

Να επισημάνουμε και τα ακόλουθα:

Η ασφάλεια των ακτών μας ήταν επισφαλής, γιατί η ιταλική υπεροχή του ναυτικού ήταν συντριπτική. Στηριζόμαστε μόνο στις ναυτικές δυνάμεις της Μεγάλης Βρετανίας και στις δεσμεύσεις της Ιταλίας με τη Λιβύη.

Στην αεροπορία, η Ιταλία είχε την κυριαρχία αέρος σ’ ολόκληρο τον ελληνικό και αλβανικό χώρο. Έναντι 400 αεροσκαφών της ιταλικής αεροπορίας διαθέταμε 143 αεροσκάφη παλαιού τύπου και μικρής αποδόσεως. Τα 65 διαφόρων αποστολών (βομβαρδιστικά κ.λπ.) ήταν σε καλή κατάσταση.

(Επίτομη Ιστορία του Ελληνογερμανικού Πολέμου 1940-1941 της Διεύθυνσης Ιστορίας του Γενικού Επιτελείου Στρατού).

Να παραθέσουμε ακόμη ότι:
Η αμυντική οργάνωση του ελληνικού εδάφους, κυρίως στην Ήπειρο, με τις έντονες προσπάθειες της VIII Μεραρχίας, το δύσβατο του εδάφους με τα περιορισμένα δρομολόγια και οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες ήταν αρνητικοί παράγοντες για τις επιθετικές επιχειρήσεις των Ιταλών. Το στρατηγικό συμπέρασμα ήταν ότι η έκβαση των επιχειρήσεων κυρίως στην Ήπειρο (τοποθεσία Ελαίας – Καλαμά) ήταν υπόθεση τόλμης και αντοχής του προσωπικού της VIII Μεραρχίας, τις 5-10 πρώτες ημέρες, γιατί, με τον ερχομό των ενισχύσεων και την πτώση του ηθικού των Ιταλών (επακόλουθο της αποτυχίας), η πλάστιγγα της νίκης θα έγερνε υπέρ των ελληνικών δυνάμεων. Αυτό πέτυχε η VIII Μεραρχία με διοικητή τον γενναίο Υποστράτηγο Χ. Κατσιμήτρο. Το πώς φτάσαμε σ’ αυτή την κοσμοϊστορική επιτυχία θα το δούμε στη συνέχεια.

ΠΗΓΗ: Περιοδικό "Ιστορία Εικονογραφημένη", Τεύχος 352, Οκτώβριος 1997

Copyright by: Dilaz®